Δεν έχει ακόμη ανάψει
το πράσινο φως
να ξεκινήσουν οι εργασίες
Τι γίνεται με τον αγωγό αερίου Ρωσίας – Τουρκίας που θεωρητικά μέσω Ελλάδας θα περνούσε στη νότια Ευρώπη;
Φαίνεται πως οικονομικοί λόγοι αλλά και γενικότερες γεωπολιτικές εξελίξεις δείχνουν ότι -σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις - ο «Turkish Stream» θα σταματήσει στην Τουρκία και δεν θα περάσει απ΄ την Ελλάδα.
Και αυτό βέβαια, αν θα προχωρήσει και το έργο στην Τουρκία, που όπως δείχνουν όλες οι ενδείξεις, οι διαπραγματεύσεις παγώσει.
Θα έχει λοιπόν κι αυτός την ίδια τύχη με τον «South Stream»;
Υπάρχουν όμως πολλές δυσκολίες στην προώθηση του φιλόδοξου σχεδίου, που θα διοχέτευε το ρωσικό αέριο στη νότια Ευρώπη, παρακάμπτοντας την απόλυτα ελεγχόμενη από τη Δύση πλέον, Ουκρανία.
Σύμφωνα με τους αναλυτές η αξία του έργου έχει περικοπεί και υπολογίζεται πλέον ότι θα στοίχιζε γύρω στα €13.6 δισεκατομμύρια (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), και ότι η Gazpromείχε βρει τη χρηματοδότηση του έργου.
Όμως, όλα εξακολουθούν να παραμένουν στα σχέδια καθώς η πρόοδος των εργασιών και η διάρκειά τους δεν είναι ξεκάθαρη μα ούτε το τελικό μήκος των αγωγών είναι καθορισμένο ακόμη.
Αν το έργο καθυστερήσει κι άλλο, τότε ο προϋπολογισμός του θα ανέβει σύμφωνα με τη Μαρία Μπέλοβα της εταιρίας Vygon Consulting.
Δεν έχουν ακόμη επιβεβαιωθεί οι πληροφορίες που θέλουν πλέον τον αγωγό αυτό να περιορίζεται μόνο σε τουρκικό ανεφοδιασμό με ρωσικό αέριο.
Έχουν παγώσει οι συνομιλίες
Στις 24 Μαΐου, σε συνέντευξή του στο ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Interfax, ο Τούρκος πρεσβευτής στη Μόσχα Ümit Yardım είχε πει πως η έναρξη των εργασιών για τον Turkish Stream, δεν θα πρέπει να αναμένονται νωρίτερα από το 2017.
Προηγουμένως η Gazprom υπολόγιζε η τροφοδοσία με αέριο προς την Τουρκία μέσω του αγωγού, να έχουν αρχίσει τον Δεκέμβριο του 2016.
Όπως είχε πει χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρεσβευτής, «θα ήταν λάθος να πούμε αν ο αγωγός λειτουργήσει το 2016 ή το 2017, επειδή οι υπογραφές για την κατασκευή του ανάμεσα στη Μόσχα και την Άγκυρα δεν έχουν μπει ακόμη. Οπότε ο αγωγός θα πρέπει να αναμένεται μετά το 2017».
Χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί κάτι επίσημα, γεγονός είναι η ματαίωση της συμφωνίας ανάμεσα στην Gazpromκαι την ιταλική Saipem, εταιρία κατασκευής του υποθαλάσσιου αγωγού στη Μαύρη Θάλασσα που είχε υπογράψει συμβόλαιο και για τον South Stream.
Η ιταλική εταιρία Saipem ανακοίνωσε πως ειδοποιήθηκε από την Gazprom ότι σταματά η συνεργασία τους.
Το ειδικό σκάφος της ιταλικής εταιρίας και βρισκόταν εδώ και έξι μήνες στα ρωσικά χωρικά ύδατα περιμένοντας να αρχίσει τις υποθαλάσσιες εργασίες εγκατάστασης του αγωγού στη Μαύρη Θάλασσα απέπλευσε. Και η Gazpromφέρεται να έχει συμφωνήσει να πληρώσει όλες τις κυρώσεις που προβλέπονταν από τη συμφωνία σε περίπτωση ακύρωσής της. Το ποσό υπολογίζεται σε $300 εκατομμύρια.
Όπως έγραψε η οικονομική εφημερίδα Kommersant «έχει παγώσει το πρόγραμμα του Νότιου Διαδρόμου που επρόκειτο να εξυπηρετήσει ο Turkish Streamκαι αντ ΄αυτού προωθείται ο «North Stream» με αγωγό μέσω Βαλτικής.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Kommersant» η Gazprom έχει σταματήσει τις εργασίες στα ανατολικά, που ήταν ο μακρύτερος και δαπανηρότερος δρόμος και συνεχίζει το δυτικό τμήμα.
Το μήκος του δυτικού αγωγού είναι 547 μίλια, ενώ του ανατολικού 1.010 μίλια. Εξαρχής, η Gazpromέχει δαπανήσει 300 δισεκατομμύρια ρούβλια ($5.2 δις), αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει κάνει οποιαδήποτε ανακοίνωση για το θέμα.
Τον περασμένο Ιούνιο, οι εταιρίες Gazprom, Shell, OMV και E. υπέγραψαν «memorandum» για την κατασκευή ενός δεύτερου αγωγού αερίου North Stream με ικανότητα μεταφοράς 55 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως.
Πάντως, όπως υποστηρίζει ο επικεφαλής των αναλυτών της UFS IC , Ilya Balakirev «πρόκειται στην ουσία για συμφωνία πρόθεσης και δεν είναι υποχρεωτικό».
Το αρχικό σχέδιο που έχει ανακοινώσει ο ρωσικός κολοσσός, η GAZPROM, ήταν πως το έργο θα μπορούσε να είναι έτοιμο μέσα στο Δεκέμβριο του 2016.
Αυτά για τον πρώτο από τους τέσσερις συνολικά αγωγούς. Εκείνον που θα μεταφέρει το ρωσικό αέριο κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα σε σταθμό διανομής στην Τουρκία. Οι εργασίες κατασκευής του ήταν να αρχίσουν τον περασμένο Ιούνιο. Αλλά αυτό δεν έγινε, αφού Ρωσία και Τουρκία δεν έχουν ακόμη υπογράψει την διακυβερνητική συμφωνία.
Ως βασικό πρόβλημα φέρεται ότι στην Τουρκία δεν έχει σχηματισθεί ακόμη κυβέρνηση, σύμφωνα με δήλωση του πρωθυπουργού της Ρωσίας Νμίτρι Μεντβέντεφ.
Είναι μήπως και ο μακρύς δάκτυλος της Οαάσιγκτον που έχει παίξει κάποιο ρόλο;
Είναι και που οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην «Gazprom» και την τουρκική εταιρία «Botas» έχουν σκοντάψει και στο ποσό της έκπτωσης που επιδιώκουν να κερδίσουν οι Τούρκοι, όπως γράφει η οικονομική εφημερίδα «Vedomosti».
Η Gazprom όμως υποστηρίζει πως το ζήτημα αυτό έχει λυθεί.
Οι Τούρκοι διαπραγματευτές πιστεύουν ότι όταν η χώρα τους θα μεσολαβεί για να μεταφερθεί το ρωσικό αέριο σε μια τόσο μεγάλη αγορά, όπως η Ευρωπαϊκή, θα πρέπει τουλάχιστον να ευνοηθείς την τιμή και να είναι αντίστοιχη με της Γερμανίας, που πληρώνει σήμερα τη χαμηλότερη τιμή από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Πάντως η Ρωσία επιθυμεί να υπογραφεί ντοκουμέντο για το ζήτημα μαζί με την διακυβερνητική συμφωνία και το θέτει ως προϋπόθεση, προκειμένου να αρχίσουν οι εργασίες κατασκευής του αγωγού.
Από την άλλη η Ρωσία ήταν εκείνη που έδειχνε να βιάζεται, επειδή ήθελε να έχει αρχίσει να λειτουργεί η διοχέτευση αερίου μέσω του Turkish Stream όχι αργότερα από τα τέλη του 2019, οπότε λήγει η σύμβαση με την Ουκρανία.