ΤΟΥ ΦΑΙΔΩΝΑ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

Κρίσιμα είναι τα επόμενα εικοσιτετράωρα για την υπόθεση της Κύπρου.  Σημαντική εξέλιξη είναι η επικείμενη κατάθεση από την Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ  σχεδίου επίλυσης του Κυπριακού. Οι τελευταίες πληροφορίες, υποστηρίζουν, ότι το σχέδιο αυτό αποτελεί ως προς τα κύρια σημεία του προϊόν συμβιβασμού των Αμερικανών και Βρετανών με την Αγκυρα και σαν ενέργεια, που έχει τον χαρακτήρα του επείγοντος, ικανοποιεί την επιθυμία των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να μην κληρονομήσουν το Κυπριακό, μετά την ένταξη της Μεγαλονήσου στην Ενωση.
Ειδικότερα, το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία δύο ουσιαστικά χωριστών εθνικών κρατών, υπό μία χαλαρή και χωρίς πραγματικές εξουσίες συνομοσπονδιακή διοίκηση, που όχι μόνον θα έχει ως επικεφαλής έναν «διακοσμητικό» εκ περιτροπής πρόεδρο, αλλά που θα ελέγχει τύποις τις εξωτερικές και υποθέσεις του νέου μορφώματος. Η πραγματική εξουσία θα ασκείται από τις κυβερνήσεις των κρατών και σε καμμία περίπτωση δεν θα είναι ζητούμενο η ενιαία άσκησή της και η κοινή παρουσία σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο.
Το μοντέλο αυτό, που δεν έχει καμμία σχέση με το βελγικό, η το ελβετικό ομοσπονδιακό σύστημα και ικανοποιεί σε μεγάλο βαθμό την αξίωση της Αγκυρας για δύο αυτοκυρίαρχα και σε τελευταία ανάλυση ανεξάρτητα κράτη. Βρίσκεται δε σε μεγάλη απόσταση από τα διαλαμβανόμενα στα σχετικά Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και πιστεύουμε, ότι δύσκολα θα μπορέσει να γίνει αποδεκτό από την Λευκωσία.
Το ότι το σχέδιο αυτό θα φέρει την υπογραφή του κ.Ανάν δεν αναιρεί την αλήθεια, ότι αποτελεί προιόν κυρίως της διαβούλευσης, που έκαναν όλη αυτή την περίοδο με την Αγκυρα αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της Βρετανίας.
Σημεία του σχεδίου, που είδαν το φως της δημοσιότητας σε μερίδα του Τύπου, είχαν ήδη αποκαλυφθεί πριν τρείς εβδομάδες – και όχι τυχαία – από την τουρκική εφημερίδα «Χουριέτ». Και «υποψίαζαν» για το αποτέλεσμα των σχετικών επαφών, που είχαν στο μεταξύ πραγματοποιήσει με την ηγεσία της Αγκυρας οι κ.κ.Ντε Σοτο, Χάνει και Γουέστον.
Στόχος του ΟΗΕ και όσων πήραν μέρος σ’ αυτήν την πρωτοβουλία είναι το σχέδιο αυτό να έχει γίνει αποδεκτό από τα εμπλεκόμενα μέρη έως το Δεκέμβριο, πριν την Σύνοδο της Ευρωπαικής Ενωσης, οπότε και τυπικά θα αποφασισθεί η ένταξη της Κύπρου στην Κοινότητα.
Ο περιορισμένος αυτό χρόνος δεν αφήνει περιθώρια διαπραγματευσης. Και βεβαίως δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί, ότι η Αθήνα και η Λευκωσία βρίσκονται ειδικά στο θέμα αυτό, με «την πλάτη στον τοίχο». Γιατί σ’ αυτόν τον έναμιση μήνα δεν υπάρχουν πολλές δυνατότητες για να επέλθουν σημαντικού χαρακτήρα τροποιήσεις.
Το εκπληκτικό δε στην όλη υπόθεση είναι, ότι η Αγκυρα  αρνείται και αυτή τη λύση, όχι γιατί δεν ικανοποιεί τις προτάσεις, αλλά γιατί την φοβίζει ως δυναμική πρόσδεσης του βορείου τμήματος της Κύπρου στις διαδικασίες της ευρωπαικής ενοποίησης.
Στην πραγματικότητα η Τουρκία ανησυχεί, ότι δεν θα μπορεί στο μέλλον να ασκήσει έλεγχο στα κατεχόμενα, θα υποχρεωθεί να εκκενώσει την περιοχή από τα στρατεύματά της και επιπροσθέτως θα βρεθεί σε μία περίεργη εσωτερική κατάσταση, στην οποία ο Ντενκτάς είναι πλέον ελάχιστα δημοφιλής, ενώ έχουν «πάρει κεφάλι» οι αντίπαλοί του.
Επίσης, αν αποδεχθεί τη λογική της ένταξης του συνόλου της Κυπρου στην Κοινότητα, θα χάσει οποιοδήποτε επιχείρημα για μελλοντικές απόπειρες ανατροπής αυτής της πορείας, αλλά και για απειλές δημιουργίας εντάσεων.
Ας έλθουμε, όμως, και στη δική μας πλευρά, η οποία θα βρεθεί σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Αν πεί όχι σε ένα σχέδιο θα αντιμετωπίσει πρόβλημα με την ένταξη της Κύπρου. Αν πει ναι θα είναι σαν να συναινεί σε μία λύση, η οποία όχι μόνο θίγει ζωτικά συμφέροντα του Eλληνισμού, αλλά και θα οδηγήσει στο σχηματισμό μιάς ασταθούς κρατικής οντότητας , αναλόγου «ποιότητας» με αυτές, που προέκυψαν στην πρώην Γιουγκοσλαβία.
Eνα τέτοιο μόρφωμα θα μεταφέρει τις  αντιθέσεις του και στους κόλπους της Eυρωπαϊκής Eνωσης. Και αυτό είναι σίγουρα ένα σημαντικό επιχείρημά προς την Ευρωπαική Ενωση, που δεν θέλει να πάρει στις πλάτες της το πρόβλημα του Κυπριακού. Μία παρόμοια λύση ικανοποιεί άραγε την πιο πάνω επιδίωξή της Κοινότητας, η όχι; Είναι φανερό πως όχι.